Prof. Dr. Osman Bektaş: “ Kuzey Anadolu Fayı ve Kuzey Doğu Anadolu Fayı'nda her an yıkıcı deprem olabilir”
- “Bu beklenen bir deprem değildi”
- “Deprem küçük, sallantı küçük ama Gümüşhane ve Bayburt’un yapı stokları zayıftır”
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Gümüşhane’nin Kelkit ilçesinde meydana gelen 4.3 büyüklüğündeki depremin beklenen bir deprem olmadığını belirterek, “Bu depremin tekrarlanma süresini bilmiyoruz. Maalesef hem Karadeniz Bölgesi’nde hem Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki Kuzey Anadolu Fayı ve Kuzey Doğu Anadolu Fayına ait fayların hızlarını bilmiyoruz. Derinlikleri göre olan hızlarını ve kilitlenme, kırık yapma durumlarını bilmiyoruz. Bu bakımdan deprem kestirmesi oldukça zayıf. Ancak bilinen bu fayların üzerinde her an yıkıcı deprem olabilir” dedi.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Gümüşhane’nin Kelkit ilçesinde 4,3 büyüklüğünde deprem meydana geldiğini açıkladı. Depremin derinliği 15.03 kilometre olarak ölçülürken, deprem Gümüşhane’nin yanı sıra çevre illerden de hissedildi. Saat 01.15'te meydana gelen depremle ilgili değerlendirmelerde bulunan Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, “Bu beklenen bir deprem değildi. Depremin olduğu yer meşhur Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu üzerindedir. O fay Erzincan’da 1939 yılında Türkiye’nin en büyük depremi 7.9’luk bir deprem üretti. Bu fayın Erzincan’ın hemen batısından itibaren bir kolu var. Bu kol Kelkit vadisinden Aşkale ve Erzurum’a doğru uzanır. Kuzey Anadolu fayına paralel uzanır. 1939 depremi olunca bu kol biraz rahatladı. Ancak zaman içerisinde gerilmeler arttı. Özellikle 1992 Erzincan’ın daha da doğusunda bir deprem olunca zaman içerisinde Kuzey Anadolu fayının kuzey kolundaki fayı önemli ölçüde stresle yüklemiş olması gerekir. Son birkaç ay içerisinde özellikle Kahramanmaraş depreminden sonra bu hat üzerinde Aşkale civarında bu tür küçük depremleri alıyorduk. Bu depremde bu fay üzerinde gerilmelerin arttığını gösterebilir. Nitekim deprem kataloğuna baktığınız zaman bu fay hattı bir sismik boşluğa karşılık geliyor. Uzun zamandan beri depremin olmadığı bir fay hattı ki bu bizi en fazla tedirgin eden konudur. Bir sismik boşluk dediğimiz yüzlerce yıl burada deprem olmamış. Bu depremin tekrarlanma süresini bilmiyoruz. Maalesef hem Karadeniz Bölgesi’nde hem Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki Kuzey Anadolu Fayı ve Kuzey Doğu Anadolu Fayına ait fayların hızlarını bilmiyoruz. Derinlikleri göre olan hızlarını ve kilitlenme, kırık yapma durumlarını bilmiyoruz. Bu bakımdan deprem kestirmesi oldukça zayıf. Ancak bilinen bu fayların üzerinde her an yıkıcı deprem olabilir” diye konuştu.
“Artçı depremler küçüktür; Korkulacak bir durum yok”
“Gümüşhane’nin en önemli şansı granitli sağlam bir kayanın sağlam temel üzerinde oturmasıdır” diyen Bektaş, “Gümüşhane taban kayaç dediğimiz ana kayanın üzerindedir. Dolayısıyla orada çok fazla korkulacak bir durum yok. Ancak Gümüşhane’nin çevresi kalın sedimanter kayaçlardan oluştuğu için orada deprem büyütmesi fazla olabilir. Artçı depremler küçüktür. Korkulacak bir durum yok. Önemli olan bundan sonra bu Kuzey Anadolu fayının kuzey kolunda sismik aktivite nasıl gelişecek bunu yakından takip etmemiz lazım. Ancak o bölgede yapı stoku zayıftır. Bu da bir gerçek. Deprem küçük, sallantı küçük ama Gümüşhane ve Bayburt’un yapı stokları zayıftır. Bugüne kadar deprem algısının oluşturulmaması, bu bölgede deprem olmaz, en sağlam yer Gümüşhane, Trabzon’dur algısı yanlış ve olumsuz bir yapı stokunun oluşturulmasına sebebiyet verdi. Bu bakımdan ben tekrar vatandaşlardan rica ediyorum önemli bir şekilde devletin verdiği bilgilere itibar etmeleri gerekir” ifadelerini kullandı.
