DOSIAD Ekonomi bülteni yayimlandi

DOSIAD Arastirma Merkezince gerçeklestirilen Erzurum ekonomisi raporunda, Il’e ait tasit, konut, mükellef, kurulan sirket ve sirket sermayeleri, gelir, gider, bütçe dengesi, cografi isaret, marka-patent-faydali model üretimi, , ihracat verileri aktarildi. DOSIAD TESPITLERI DOSIAD Arastirma Merkezi Bülteninde, Erzurum ekonomisinde kur üzerinde oynanan oyunlara ragmen istikrar sürecinin devam ettigi, tarimsal üretimde, Hükümet destekleriyle pozitif bir süreç yasandigi, sanayilesme olgusu bazinda da 2. OSB çerçevesinde ciddi bir atilim dönemi kaydedildigi belirtildi. CUMHURBASKANI ERDOGAN’IN EKONOMI POLITIKALARINA GÜVEN Erzurum ve dolayisiyla Dogu Anadolu Bölgesinde, dolar üzerinden sergilenen ülke ekonomisini çökertme oyununa ragmen bozulma ve dezenformasyon yasanmadiginin vurgulandigi raporda, ‘ülkede oldugu gibi Erzurum ekonomisinde de gelisme ve kalkinmanin devam etmesi, üretici ve tüketici boyutunda kriz beklentilerinin bosa çikarilmasi Sayin Cumhurbaskanimiz Recep Tayyip Erdogan ve yönetimindeki hükümetin küresel boyutta gösterdigi dirayet ve kararliligin eseridir.’ denildi. DOGU ANADOLU EKONOMISI BÜYÜME SÜRECINDE Bültende, Erzurum ekonomi çevrelerinin Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan’a ve onun liderliginde yürütülen ekonomi politikalarina tam güven duydugu belirtilerek, ‘Il ve bölge ekonomisi Sayin Cumhurbaskanimizin son 16 yilda hayata geçirdigi sosyal ve ekonomik reformlarla bölgesel kalkinmislik farkini giderme sürecindedir.’ kaydi düsüldü. DOSIAD HAZIRAN AYI ERZURUM IL EKONOMISI BÜLTENINDEN SATIRBASLARI FAAL VERGI MÜKELLEFI SAYISI Erzurum’da 9 bin 980 Gelir Vergisi, 8 bin 315 Basit usulde Gelir Vergisi, 3 bin 17 Kurumlar Vergisi, 13 bin 841 Gelir Stopaj vergisi, 7 bin 833 Gayrimenkul Sermaye Iradi ve 12 bin 938 katma deger vergisi faal mükellefi bulundugu bildirildi. AKTIF MÜKELLEF Gelir Vergisi, Basit Usulde Gelir vergisi, Kurumlar Vergisi faal mükelleflerinin olusturdugu Aktif mükellef sayisi 2017 aralik ayina göre yüzde 1,77, haziran ayina göre ise yüzde 0.27 oraninda artti. Ilde ocak ayinda 20 bin 961, subat ayinda 20 bin 972, mart ayinda 21 bin 64, nisan ayinda 21 bin 169, mayis ayinda 21 bin 225, haziran ayinda 21 bin 238, temmuzda 21 bin 253, agustosta 21 bin 312 aktif mükellef bulundugu kaydedildi. MÜKELLEF SAYISINDA ARTIS Erzurum’da agustos ayi bazinda, 2017 yili aralik ve 2018 temmuz ayina göre Gelir Vergisi, Basit Usulde Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Gelir Stopaj Vergisi, Gayrimenkul Sermaye Iradi, Katma Deger Vergisi faal mükellef sayisinda artis kaydedildi. Aralik 2017’ye göre en yüksek artis orani yüzde 3.92 ile Kurumlar Vergisinde kaydedildi. SIRKETLESME PERFORMANSI Erzurum’da 8 ayda kurulan sirket sayisi 2017 yilinin ocak-agustos dönemine göre yüzde 18,3’lük oranda artis gösterdi. Bir yillik dönem bazinda kurulan sirket artis orani KUDAKA istatistik Bölgesinde yüzde 27.9, Kuzeydogu Anadolu Istatistik Bölgesinde yüzde 15.12, Dogu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 20.20 olarak belirlendi. ERZURUM 8 AYLIK VERILER 8 aylik bazda Erzurum’da 168 sirket, 4 kooperatif ve 75 gerçek kisi ticari isletmesi kurulumu gerçeklesti. 8 ayda 30 sirket ve 8 kooperatif tasfiye islemi gördü, 17 sirket, 11 kooperatif ve 44 gerçek kisi ticari isletmesi kapandi. ERZURUM’UN BÖLGESEL SIRKET PAYI TOBB verileri üzerinden DOSIAD arastirma Merkezince gerçeklestirilen analize göre, Erzurum’da ocak-agustos aylarini kapsayan 8 aylik düzeyde kurulan sirket sayisi Dogu Anadolu Bölgesi toplaminda yüzde 11,07, Kuzeydogu Anadolu istatistik Bölgesi toplaminda yüzde 37,41, KUDAKA istatistik Bölgesinde ise yüzde 61,09’luk oran edindi. SIRKET AGUSTOS Erzurum’da agustosta 11 sirket kuruldu. Ilin kurulan sirket sayisi KUDAKA istatistik Bölgesi illeri toplaminda yüzde 47.82, Kuzeydogu Anadolu istatistik Bölgesi illeri toplaminda yüzde 27,5, Dogu Anadolu Bölgesi illeri toplaminda ise yüzde 9,32’lik oran gösterdi. 11 SIRKET KURULDU Erzurum’da agustos ayi bazinda 11 sirket, 1 kooperatif ve 6 de gerçek kisi ticari isletmesi kurulumu gerçeklesti. Dönem içinde 1 sirket ve 1 de kooperatif tasfiye islemi gördü. Agustos ayinda 1 sirket, 1 kooperatif ve 1 de gerçek kisi ticari isletmesi faaliyetine son verdi. ERZURUM TESVIK Erzurum’da tesvikli yatirim sayisi 401’e yükseldi. Ilde bu yilin haziran ayinda 1 bölgesel, ocak-haziran aylari kapsaminda 9 bölgesel, 2 genel bazli 11, 2001-2018 araliginda ise 102’si bölgesel, 299’u genel olarak toplam 401 yatirim tesvik kapsamina alindi. Tesvikli yatirimlar için 2.9 milyar tutarinda harcama yapildi. OCAK-HAZIRAN DÖNEMI Erzurum’da bu yilin ocak-haziran aylarini kapsayan dilimde 9 bölgesel, 2 re genel bazli 11 yatirima tesvik belgesi verildi. Bölgesel yatirimlar için 89, genel yatirimlar için 49 milyon olmak üzere toplam 138 milyon TL tutarinda harcama yapildi. Bölgesel yatirimlarda 648, genel yatirimlarda da 24 kisilik istihdam öngörüldü. 2001-2018 SÜRECI Erzurum’da 2001-2018 yillari arasinda 102 bölgesel, 299 de genel ölçekli yatirim tesvik belgesine kavustu. Bölgesel yatirimlar için 1.1 milyar, genel yatirimlar için 1.8 milyar TL olarak toplam 2.9 milyarlik harcama kaydedildi. Bölgesel yatirimlarla 4 bin 2, genel ölçekli yatirimlarla da 4 bin 5 kisi is edindi. DOGU ANADOLU TESVIK Erzurum’un Dogu Anadolu Bölgesi toplaminda 16 yillik düzeydeki tesvikli yatirim payi yüzde 11.61, tesvikli yatirim harcamasi payi ise yüzde 8.6 olarak kaydedildi. Son 16 yilda bölgede 3 bin 451, Erzurum’da ise 401 yatirim tesvik belgesine kavustu. DOSIAD ANALIZ I DOSIAD arastirma Merkezince gerçeklestirilen analize göre, 14 ilin yer aldigi Dogu Anadolu Bölgesinde bu yilin haziran ayinda 24, ocak-haziran aylari arasinda 168’i bölgesel ve 32’si genel 200, 2001-2018 yillari arasinda ise bin 473 bölgesel, bin 973 genel ölçekli 3 bin 451 yatirim tesvik kapsamina girdi. KUZEYDOGU TESVIK Erzurum, Erzincan, Agri, Kars, Bayburt, Igdir ve Ardahan illerinin yer aldigi Kuzeydogu Anadolu Istatistik Bölgesinde son 16 yilda 12.4 milyarlik harcamanin yapildigi bin 146 yatirim tesvik kapsamina girdi. Erzurum’un Kuzeydogu Anadolu Bölgesi illeri toplaminda tesvikli yatirim payi yüzde 35 olarak belirlendi. KUDAKA BÖLGESI TESVIK Erzurum’un KUDAKA Istatistik Bölgesi tesvikli yatirim payi haziran ayinda yüzde 33.3, ocak-haziran 2018 dönemi ölçeginde yüzde 39.28, 2001-2018 yillari kapsaminda ise yüzde 57.69’a yükseldi. Tesvikli yatirim harcama tutari ise yüzde 56.7 olarak kaydedildi. KUDAKA TESVIK VERILERI Erzurum, Erzincan ve Bayburt illerinin yer aldigi KUDAKA Istatistik Bölgesinde haziran ayinda 3 bölgesel, ocak-haziran aylari bütününde 20 bölgesel, 8 genel toplam 28, 2001-2018 yillari toplaminda ise 185 bölgesel, 508 genel toplam 695 yatirim tesvik belgesi aldi. PATENT Erzurum’da 8 ayda üretilen patent sayisi bölge toplaminda yüzde 39.54, agustos ayi ölçeginde ise yüzde 14,28’lik dilim olusturdu. Il patent üretimi bakimindan bölge illeri içinde liderligini devam ettirdi. TÜRKPATENT ERZURUM VERILERI Erzurum’da agustos ayinda 1, yilin ocak-temmuz aylari kapsaminda ise 19 patent üretildigi açiklandi. Ilde patent üretiminin en yüksek oldugu dönem 4 patentle mart ayi oldu. Erzurum’da ocak, subat ve temmuz aylarinda 3, mart ayinda 4, nisan ve haziran aylarinda 2, agustosta ise 1 patent üretimi kaydedildi. ERZURUM MARKALASIYOR Erzurum marka basvurusu sayisi bakimindan bölge illeri siralamasinda 113 basvuru ile Malatya ve Elazig’in ardindan 3’üncü sirada yer aldi. Ilde agustos ayinda 9 marka basvurusu yapildi. Ilin Türkiye toplaminda marka basvuru sayisi yüzde 0.17’lik oran olusturdu, ERZURUM AYLIK DAGILIM 2018’in sekiz aylik sürecinde ilden en fazla marka basvurusunun kaydedildigi dönemler 21 basvuru ile ocak ve nisan aylari oldu. TÜRKPATENT verilerine göre Erzurum’dan ocak ayinda 21, subat ayinda 17, mart ayinda 20, nisan ayinda 21, mayis ayinda 13, haziran ayinda 4, temmuz ayinda 8, agustos ayinda da 9 marka basvurusu gerçeklesti. ERZURUM BÖLGESINDE YOKSULLUK ORANI DÜSÜSTE Gelir esitsizligi en düsük bölge Erzurum, Erzincan, Bayburt illerinin yer aldigi KUDAKA Istatistik Bölgesi oldu. Erzurum Bölgesinde 2016 yilinda yüzde 11.3 olan yoksulluk orani 2017 yilinda yüzde 9.7’ye düstü. KUDAKA BÖLGESI VERILERI Esdeger hanehalki kullanilabilir fert gelirine göre bölgesel yoksul sayilari ve yoksulluk oranlari verilerine göre, Medyan gelirin yüzde 50’si bazinda KUDAKA Istatistik Bölgesinde 2016 yilinda 6.9 bin TL olan yoksulluk siniri 2017 yilinda 7.1 bin TL olarak bildirildi. Bölgede 2016 yilinda 116 bin olan yoksul sayisi bir sonraki yilda 100 bine düserken, 2016 yilinda yüzde 11.3 olan yoksulluk orani 2017 yilinda yüzde 9.7’ye düstü. ERZURUM EKONOMIK DENGE Erzurum’da 2018’in ocak-agustos aylari kapsaminda kisi basina düsen il geliri 2,9 bin TL, kisi basina yapilan kamu harcamasi ise 4,8 bin TL’ye ulasti. Il, Dogu Anadolu Bölgesi illeri düzeyinde agustos ayi gelir bazinda Van’in ardindan 2, tahsil edilen gelir ve kamu hizmet harcamalari ise ilk sirada yer aldi. Il gelirin gideri karsilama orani bakimindan ise Malatya ve Elazig’dan sonra3’üncü sirada kaldi. ERZURUM AGUSTOS AYI VERILERI Erzurum’da il geliri 2,2 milyar TL olurken, dönemde tahsil edilen gelir tutari 930.4 milyon TL, toplam kamu hizmet harcamalari tutari ise 3,7 milyar TL tutarinda kaydedildi. Il gelirinin gideri karsilama orani yüzde 25,14, tahsil edilen gelirin tahakkuka orani ise yüzde 42,03 olarak bildirildi. ERZURUM VERGI Erzurum’un agustos bazli vergi tahsilat orani yüzde 60.9 olarak açiklandi. Agustos’ta tahsil edilen verginin tahakkuk eden vergiye orani Erzurum’da yüzde 60,90, KUDAKA istatistik Bölgesinde yüzde 61,06, Kuzeydogu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 59,93, Dogu Anadolu Bölgesinde ise yüzde 54,77 oldu. AGUSTOS AYI ERZURUM Maliye Bakanligi Muhasebat Genel Müdürlügü Agustos ayi vergi tahakkuk ve tahsilat verilerini açikladi. Erzurum’da ocak-agustos aylari toplaminda tahakkuk eden 1,1 milyar TL tutarindaki verginin 714,9 milyon TL’lik dilimi tahsil edildi. Ilde tahsil edilen verginin tahakkuk eden vergiye orani yüzde 60,90 olarak hesaplandi. ERZURUM INSAAT VE KONUT SEKTÖRÜ Erzurum’da agustos ayinda 90 ipotek, 597 de diger yollardan olmak üzere toplam 687 konut satisi gerçeklesti. 2017 yilinin agustos ayina göre ipotekli konut satislari yüzde 56,5 oraninda azalirken diger yollarla yapilan konut satis sayisi da yüzde 7,9 oraninda artis kaydetti. 2017 yilinin agustos ayinda ilde 207 ipotek, 553 de diger yollardan 786 konut satilmisti. ERZURUM OCAK-AGUSTOS AYLARI VERILERI Ilde ocak-agustos dönemini kapsayan 8 aylik ölçütte 5 bin 10 konut satildi. Bu satislardan bin 394’ü ipotek, 3 bin 616’si ise diger yollardan gerçeklesti. 2017 yilinin ayni dönemine göre ipotekli konut satis sayisi yüzde 22,7 oraninda azaldi, diger yollardan yapilan konut satis sayisi ise yüzde 0,66 oraninda artti. 2017 yilinin ayni döneminde ipotek yoluyla bin 804, diger yollardan ise 3 bin 616 toplam 5 bin 396 konut satisi yapilmisti. ERZURUM TASIT SAYISI VE DEVIR Erzurum’da Temmuz 2018 döneminde 3 bin 141 motorlu kara tasiti el degistirdi. Devri yapilan araç toplami içinde otomobil payi yüzde 68,5 oldu. Erzurum, Temmuz ayi devir sayisi bakimindan Dogu Anadolu Bölgesi illeri siralamasinda haziran 2018 döneminde oldugu gibi Malatya ve Elazig’in ardindan 3’üncü sirada yer aldi. ERZURUM TEMMUZ AYI DEVIR VERILERI Erzurum’da ay içinde 2 bin 599 otomobil, 60 minibüs, 15 otobüs, 838 kamyonet, 87 kamyon, 23 motosiklet, 2 özel amaçli tasit, 170 traktör olarak toplam 3 bin 794 motorlu kara tasitinin el degistirdigi bildirildi. Erzurum’un bölge toplaminda devir payi yüzde 16,66 olarak kaydedildi. ERZURUM KREDI VE BANKACILIK VERILERI Erzurum’da 8,3 milyar TL tutarinda kamu bankasi, 3.15 milyar TL tutarinda özel banka, toplamda ise 11,5 milyar tutarinda nakdi kredi kullanimi gerçeklesti. Ilde kisi basina düsen nakdi kredi tutari 15,1 bin TL oldu. Erzurum Nakdi kredi kullanim tutari bakimindan, Bölge illeri siralamasinda ilk sirayi aldi ERZURUM ÖLÇEGINDE KISI BASINA DÜSEN KREDI TUTARI TBB Nakdi Kredilerin Illere ve Bölgelere Göre Dagilimi verilerine göre Erzurum’da 2018 Temmuz ayi ölçeginde kisi basina düsen nakdi kredi tutari özel banka kredilerinde 4.14 bin TL, kamu bankasi kredilerinde 11,0 bin TL, toplam nakdi kredi de ise 15,1 bin TL olarak hesaplandi. ERZURUM SEKTÖREL KREDI Erzurum’un ekonomik gelisim ve kalkinmadaki yüksek performansi, yatirim amaçli sektörel kredilere de yansidi. Il gida sektörü kredi kullanimi yüksekligi bakimindan Bölge illeri içinde Malatya’nin ardindan 2’inci oldu. Dönemde Malatya’da 242.1 milyon, Erzurum’da 153.3 milyon, Erzincan’da ise 112.2 milyon TL tutarinda gida sektörü kredisi kullanildi. TARIM SEKTÖRÜ VE ERZURUM Tarim sektörünün öncelikli oldugu Erzurum, bu sektör bazinda kullanilan üretim kredileri bakimindan yine liderligini sürdürdü. Dönem içinde Erzurum’da 988.8 milyon, Malatya’da 956.9 milyon, Kars’ta 727.2 milyon, Ardahan’da 512.6 milyon, Elazig’da 428.6 milyon, Erzincan’da 405.9 milyon, Van’da 395.1 milyon, Mus’ta 395.7 milyon, Igdir’da 381.1 milyon, Bitlis’te 329.0 milyon, Agri’da 309.7 milyon, Tunceli’de 142.1 milyon, Bingöl’de 141.3 milyon, Hakkari’de 83.8 milyon TL tutarinda tarim sektörü kredisi kullanildi.