Erzurum’dan Rusya’ya sancak davasi

Ruslarin Erzurum’u isgali sirasinda ele geçirdikleri ve Saint Petersburg’da bulunan dünyanin en büyük müzelerinden biri olan Hermitage Müzesi’nde sergiledikleri 9 adet Alay Sancagi ile Pasinler’den ele geçirdikleri 1 adet Pasin Sancagi’nin geri alinmasi için tarihçiler Rusya’ya mülkiyet tespit ve iade davasi açti. Açilan davaya Güney Filipin Prensesi Fatma Afife Gürsoy’dan da destek geldi. 1916-1918 yillarinda Erzurum’u isgal eden Ruslar birçok tarihi eseri ve sancagi da beraberinde götürdü. Bunlar arasinda, su anda dünyanin en büyük müzelerinden biri olarak kabul edilen Hermitage Müzesi’nde sergilenen 9 adet Alay Sancagi ile Pasinler’den ele geçirilen 1 adet Pasin Sancagi yer aliyor.Tarihçi Yazar Ümit Topal’in çalismalari ve derledigi bilgi ve belgelere göre sancaklarin, sehre ilk giren Rus komutani Yüzbasi Konieff tarafindan Aziziye Tabyalarindan ele geçirildikten sonra önce Tiflis’e götürülüp burada sergilendigi, törenler yapilarak Rus kuvvetlerinin propagandasinin yapildigi, sonrasinda St. Petersburg’a götürülerek Rus Çari 2. NIikola’ya takdim edildigi ve su anda da yine St. Petersburg’da bulunan Hermitage Müzesi’nde sergilendigi tespit edildi. Erzurumlu Ibrahim Hakki Hazretleri Sosyal Yardimlasma ve Dayanisma Kültür Dernegi (ERIHDER) Baskani Nuri Toparlak, 2018 yilinda Erzurum Valiligi tarafindan bir rapor hazirlanarak ilgili mercilere iletildigi ve bu konuda birtakim girisimler yapilsa da bugüne kadar somut bir sonuç elde edilemedigi ve bu sancaklarin ait oldugu yere yani Erzurum‘a iade edilemediginin görüldügünü söyledi. Toparlak, mülkiyet davasi açildigini ifade ederek, ”Bilindigi üzere Erzurum tarihte birkaç kez Rus isgaline ugramistir. Bunlardan sonuncusu da Subat 1916’da baslamis ve 12 Mart 1918 tarihinde Kazim Karabekir komutasindaki Türk Ordusu’nun sehri geri almasi ile son bulmustur. Bu isgal sirasinda sehrin pek çok tarihi ve kültürel degeri Ruslar tarafindan tahrip edilmis ve yok edilmistir. Yine Ruslar, Erzurum‘un müdafaasi için çok çetin çarpismalarin yasandigi Aziziye Tabyalarindan ele geçirdikleri “9 adet Alay Sancagi” ile Pasinler’den ele geçirdikleri “1 adet Pasin Sancagi” ile birlikte pek çok eseri Rusya’ya götürmüslerdir. Müvekkilim arastirmaci tarihçi yazar Ümit Topal beyin çalismalari ve derledigi bilgi ve belgeler isiginda; bu sancaklarin, sehre ilk giren Rus komutani olan Yüzbasi Konieff tarafindan Aziziye Tabyalarindan ele geçirildikten sonra önce Tiflis’e götürülüp burada sergilendigi, törenler yapilarak Rus kuvvetlerinin propagandasinin yapildigi, sonrasinda St. Petersburg’a götürülerek Rus Çari 2. NIikola’ya takdim edildigi ve su anda da yine St. Petersburg’da bulunan Hermitage Müzesi depolarinda oldugu tespit edilmistir. Bizler de yöre insanlari olarak sayin Ümit Topal ve ben, basta sanli Erzurum müdafaasinda sehit düsen ecdadimiza sonra da milletimize ve tarihe karsi olan sorumluluk bilinci ile üzerimize düsen vazifeyi yerine getirmek adina Erzurum 1.Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde Rusya’ da adeta esir bulunan bu 9 adet Erzurum Alay Sancagi ile 1 adet Pasin Sancagi’nin iadesi için Rusya Federasyonu’na karsi bir mülkiyet tespit ve iade davasi açmis bulunmaktayiz. Bildigimiz kadariyla bu dava, Türkiye’de ilktir. Ilk kez bu esir sancaklarin iadesi, adli olarak ve resmen talep edilmektedir” dedi.Filipin prensesinden destek Açilan davaya Güney Filipin Prensesi Fatma Afife Gürsoy da destek verdi. Gürsoy yayinladigi videosunda su ifadelere yer verdi: “Ruslarin 1916-1918 yillari arasinda Erzurum’u isgal ettikten sonra giderken sancaklara ve tarihi eserlere el koymustur. Bunlari götürüp Rusya’da sergilediklerini ögrendik. Erzurum’da ki dostlarim Ruslara dava açmistir. Onlari destekliyorum. Bu sadece Erzurum’un davasi degil bizim de davamiz biz çünkü ayni atalara sahibiz”