Teleskobu herhangi bir gök cismine yönlendirip en kaliteli görüntü alma deneyi ya da alma sürecine Ilk Isik deniyor…Atatürk Üniversitesi Astrofizik Arastirma ve Uygulama Merkezi (ATASAM)Müdürü Doç.Dr. Cahit Yesilyaprak, DAG’in yapiminin yüzde 95 oraninda bittigini; ilk isigin 2021’de görülecegini ve bu anlamda 2023 vizyonumuzun çok parlak olacagini söylüyor…2012 yilinda Rektör Profesör Hikmet Koçak’in döneminde ;|Cumhurbaskanligi Strateji ve Bütçe Baskanligi ile Atatürk Üniversitesi Astrofizik Arastirma ve Uygulama Merkezi’nin önderliginde baslanan DAG projesi, Rektör Profesör Ömer Çomakli döneminde basari ile yürütülen ‘Yeni Nesil Üniversite’ uygulamasi kapsaminda aksamadan devam etti…Rektör Hoca da Cahit Yesilyaprak’ la DAG ile ilgili vizyonu paylasiyor…*‘Isigi Görmek’ baska anlamlar da tasiyor. Sikintidan kurtulmak, ferahlamak, karanliktan aydinliga çikmak, üretimi artirmak, daha çok gelire sahip olmak gibi…Iste DAG’in faaliyete geçmesi ile birlikte Erzurum da bir anlamda ‘Isigi Görecek’…*ERZURUM, BÖLGE VE TÜRKIYE’YE NE GETIRECEK…Öncelikle Dogu Anadolu Gözlemevi hizmete girdiginde Türkiye’nin 3175 metresinde kurulu dünyanin en yüksekteki üçüncü ve gelismis teleskobuna sahip gözlemevi olacak.TÜBITAK’in 1.5 metre çapli teleskobuna Rus’lar ortakken, Erzurum’un 4 metre çapli teleskobunun ortagi yok, kendi çapinda dünyanin en iyisi, kurulu bulundugu enlem-boylamda bu boyutta baska teleskop yok ve sadece kendimiz gözlem yapabilecegiz…Optik tasarimlar Türk Mühendisleri tarafindan yapildi ve ilk kez ‘kizil ötesini’ gözlemleme imkanina kavusacagiz.
AYNA KAPLAMA ÜNITESI DE ES ZAMANLI YÜRÜYOR…Türkiye ve dolayisiyla Erzurum, yeni bir is alanina kavusuyor, ‘Ayna Kaplama’…Teleskop aynalarinin kaplamalari zamanla eskidiginden belli araliklarla yeniden kaplanmalari gerekir.DAG teleskobunun su anki aynasi Rusya’da yapiliyor ama yeniden kaplama için Avrupa’daki en büyük ayna kaplama ünitesi kuruluyor…Ayna kaplamasi eskidiginde, ayna sökülüp sadece özel bir kanaldan geçirildikten sonra bu ayna kaplama sistemine varacak.Bu tasarimin Dünya’da baska bir benzeri yok.2021 yilinda devreye girmesi planlanan Ayna Kaplama Sistemi sadece DAG için degil Türkiye ve bölgedeki diger teleskoplar için de hizmet verebilecek…ERZURUM BILIM ÜRETECEKErzurum’a Bilim insanlarinin yani sira turistler ile Astronomiye merakli ögrenci ve vatandaslar gelecekErzurum, astronomi ve gözlem merkezi olacak.DAG, dünyanin bütün Bilim Insanlariyla Astronomlarin gözlem ve çalismalarina açik olacakken, Erzurum’a ayri bir itibar da kazandiracak…Yani bir baska deyisle Erzurum, ‘Kis Baskenti’nin yani sira ‘Gözlemevi Sehri’ olarak da anilacak…GÖZLEMEVINDE ÜNLÜ ASRONOMUN ISMINI YASATALIM…Büyük Selçuklularda öne çikan isimlerden birisi Ömer Hayyam’dir…Hayyam, edebiyatimizda ‘rübai’ leriyle oldugu kadar; bilim dünyasinda da evinin üstünde kurdugu gözlemevi ile bilinir. Gözlemevinde yaptigi bilimsel çalismalari ile yildizlardan, gök cisimlerinin hareketinden, bunlarin meydana getirdigi olaylardan ve uzaydan haber verir…Erzurum’da da benzer bilimsel gözlemi Ibrahim Hakki yapmis ve onun astronomi çalismalari günümüze ulasmis…Gelin bu Bilim Insanimizin adini Dogu Anadolu Gözlemevinde yasatalim ve gözlemevinin adini IBRAHIM HAKKI GÖZLEMEVI koyalim ne dersiniz…
