MUTLULUGUN YOLU ÖLÇÜLÜ OLMAKTIR.

Matematikte, fizikte, edebiyatta, müzikte velhasil terzilik gibi birçok alanda ölçü kullanilir.Ahlakta, dinde, metafizikte,  sanatta ve felsefede de ölçülü olmak degerli bulunur.Evren bir ölçü isidir. Evrene ait olan insan da her seyin ölçüsüdür.Bu nedenle büyük bilgeler, bilginler, edipler hayatta ölçülü olmak üzerinde çok durmuslardir. Saglikta, yiyip-içmekte kisaca tüm davranislarda asiriya gitmemek ölçülü olmak istenmistir.Ilahi buyruk da ölçülü olmamizi istemektedir: “Eli boynuna bagliymis gibi cimri olma! Elini büsbütün açip israfa da kaçma!..” (el-Isrâ, 29)“Onlar verdikleri zaman israf etmezler; cimrilik de etmezler; ikisi ortasi bir yol tutarlar.” (el-Furkân, 67)Rodoslu bilge Kleobulos ölçülü olmaya basa koyarak der ki: “Ölçü en iyi seydir. Babayi saymak gerek. Dinlemeyi sevmeli, gevezeligi degil. Hazza hükmetmeli. Zorla hiçbir sey yapmamali. Çocuklar egitilmeli.”Solonda ayni görüstedir:  “Hiçbir seyde asiri olma “ölçülü kal”. Keder doguran hazdan kaç. Çabuk dost edinme, edindiklerini de çabuk gözünden düsürme. Yurttaslarina, en hoslarina gideni degil, en iyiyi söyle.”Ispartali Khilon da: “Tutkularini dizginle, ölçülü ol” der. “Dostlarinin iyi günlerine yavas yavas git, kötü günlerine kosa kosa. Kendinden yasliya saygi göster, kanunlara uy, haksizliga ugrarsan baris. Insan oldugunu bil.”Lesbos’lu Pittakos da: “Uygun zamani kolla, ölçüyü göz önünde tut. Baskasina hos görmediginin baskasina yapma. Bahtsizlari ayiplama, çünkü tanrilarin öfkesine ugramislardir. Bir kimseyi affeden onun üzerine yükselir, ondan öç alansa onun haline düser.” der.Priene’li Bias ölçüyü kaçirma der:  “Çok dinle, yerinde konus, ölçüyü kaçirma. Insanlarin çogu kötüdür. Ise yavas giris, basladiktan sonra siki saril. Çabuk konusmaktan sakin, yanilirsin. Yaptigini düsün güzellikle al, zorlayarak degil.”Periandros da:  “Bahtlilikta/talihlilikte ölçülü ol, bahtsizlikta düsünceli. Atilganlik aldatici seydir. Sessizlik en güzel seydir.” görüsündedir.Miletli Thales de: “ Ölçülü ol.  Kötü yoldan zengin olma. Babadan kötü seyi kapma. Kefaletin yoldasi felakettir. Ana-Babana ne etmissen çocuklarindan onu bekle.  Kendini dizginleyememek kadar kötü bir sey yok.” anlayisindadir.Plotinos’a göre varligin ilkesi tektir. “Bu ilke, Tanri’dir. Tanri, kendisi hiçbir sey olmadigi halde, her seyin ölçüsüdür.Erdeme üç yoldan gidilir: sanat, sevgi ve felsefe yoluyla. Insan ancak bu yollardan giderek Tanriya benzeyebilir.”Sokrates de ölçülü olmayi salik verir: “Erdemin ölçüsü adalet, bilgelik aklin adaletidir. Cesaret aklin adaletidir. Ölçülülük duyularin adaletidir.”Ibn Miskeveyh de hikmet, iffet, secaat ve adalet erdemlerinde ölçülü olmayi ögütler. Bu erdemlerin yani hikmetin ziddi bilgisizlik, iffetin ziddi aç gözlülük, utanmazlik, secaatin ziddi korkaklik, adaletin ziddi haksizliktir.Hikmet’in ölçüsü:  sefihlik ve aptallik arasinda orta yoldur.Iffetin ölçüsü: hayâsizlik ve bönlük arasinda orta yoldur.Yigitligin ölçüsü: korkaklik ve köpürmenin arasindaki orta yoldur.Cömertlige gelince onun ölçüsü de: savurganlik ve cimrilik arasindaki orta yoldur.Adaletin ölçüsü ise: haksizlik etme ve haksizliga ugrama arasinda bulunmaktir. Ne haksizlik et, ne de haksizliga ugramaya riza göster.Sanirim Kuran’in ve bilgelerin ölçülü olma çabalari hayatimizda bir anlam bulur da daha erdemli ve daha mutlu bir insan ve bir millet olarak yasariz.Not: Yakin zamanda ülkemizde gerçeklesen bunca felaketlerde vefat edenlere rahmet diliyor, milletimizin basi sag olsun diyorum.


Orjinal Habere Git