Türkiye 5 ay sonra yeniden sandik basinda olacak. Yapilan basit hatalar sebebiyle her seçimde yüz binlerce oy çöpe gidiyor.Türkiye 5 ay sonra yeniden sandik basinda olacak. Yapilan basit hatalar sebebiyle her seçimde yüz binlerce oy çöpe gidiyor. Peki sandik basinda seçmen nelere dikkat edecek? Hangi hallerde oy geçersiz sayiliyor? Seçmene baskinin cezasi ne?Seçim sistemiyle ilgili birçok kitabi bulunan AK Parti Grup Baskanvekili Mehmet Dogan Kubat’a isin püf noktalarini sorduk. Kubat “Seçim bayram namazi gibidir, zamani geldiginde hatirlatmak gerekir” dedi ve adim adim seçimi anlatti:1- SANDIK KURULU NASIL OLUSURSandiklarin basinda sandik kurulu görev yapar. Bu kurula bir önceki seçimde en çok oy almis 5 parti üye verir. Ilçede teskilati olan diger partiler de müsahit bulundurabilir. Sandik kurulu baskani -genelde okul müdürlerinden olusur- birkaç gün öncesinden zarflari, pusulalari ve mührü teslim alir.2- TORBA TEK BASINA AÇILAMAZSeçim sabahi, oy verme islemi baslamadan bir saat önce sandik kurulu baskani, mühürlü torbanin agzini sandik kurulu üyelerinin huzurunda açar. Bu sirada en az dört kisinin bulunmasi lazimdir. Zarflar sayilir ve pusulalarla birlikte tek tek mühürlenir. Üzerinde Yüksek Seçim Kurulu’nun amblemi ve ilçe seçim kurulunun mührü bulunan zarfa bir de sandik kurulu mühür basar. Yani her zarfin üstünde üç mühür bulunmak zorundadir. Eger birisi basilmazsa, oy geçersiz sayilir.3- KIMLIKSIZ GITMEYINSeçmen nüfus cüzdani, ehliyet, pasaportla sandiga gider. Nüfus cüzdaninda TC kimlik numarasi bulunmayan kisi, kimligini ve seçmen bilgi kagidini göstererek oy kullanir.4- SANDIKTA POLIS BULUNAMAZSinifin içine ‘sandik çevresi’ denilir. Sinifin düzeninin saglanmasi sandik kurulu baskanina aittir. Seçmene sandik basinda baski kuruluyorsa, kurulun görevini yapmasina engel olunuyorsa, düzen bozuluyorsa sandik kurulu baskani derhal polis çagirabilir. Eger sandik kurulu baskani müdahale etmiyorsa, bu görevi sandik kurulundan bir üye de yapabilir. Polis baska hallerde sinifa giremez.5- YANLIS IMZAYLA GASP YAPMASeçmen oyunu kullandiktan sonra isminin karsisina imza atar. Bazen yanlislikla bir kisinin yerine imza atilmis oluyor ve maalesef seçmen oy kullanamiyor. Yanlislikla baska birinin demokratik hakkini gasp etmeyin.6- ENGELLIYE BIR KISIDEN YARDIMEngelli seçmen bir akrabasi varsa onun, yoksa baska birinin yardimiyla oy kullanir. Ama bir engelliye sadece bir kisi yardim edebilir. Okuma yazma bilmeyen seçmene ancak sandik baskani ‘su parti burada, bu parti burada’ diyerek yardimci olur.7- BAHÇEDE ROZET BILE YASAKSandik kurulundakiler cep telefonu kullanamaz. Kurul baskani da zorunlu haller disinda telefonla konusamaz. Sinif disinda hiç kimse cep telefonuyla telkinde bulunucu konusma yapamaz. ‘Sandik alani’ dedigimiz okul bahçesinin içinde, görevli güvenlik güçlerinin disinda kimse üniformasiyla giremez, silah tasiyamaz. Kimse okul bahçelerinde propaganda yapamaz, brosür dagitamaz, hatta parti rozeti bile takamaz.8- SANDIKLAR AÇILIRKENEn önemli konu sandigi açilirken basliyor. Sandik açilmadan önce baskan, yüksek sesle oy verme saatinin tamamlandigini bildirir. Saat 17:00’ye bir var ve kapida 10 seçmen bekliyor diyelim. Baskan bu durumda ‘Oylamayi bitiriyorum’ diyemez. Onlara da oy kullandirmak zorundadir.9- ÖNCE ZARFLAR SAYILIRSandik açilinca zarflar yüksek sesle iki defa sayilir. Eger arada bir fark çikarsa üçüncü sayim yapilir. Zarf sayisi oy kullanandan fazla ise sandiktan sayi kadar rastgele zarf seçilir ve yakilir. Eger zarf sayisi kullanilan oydan az ise islem yapmaya gerek olmaz. Sayimlar açik yapilir ve bitene araliksiz devam eder. Sayima ara verilemez. Geçerli olup olmadiginda tereddüt edilen oylar, ayrilir sonra degerlendirilir.10- SON DURAK ILÇE SEÇIM KURULUSandik kurulu üyelerine veya müsahide sandik sonuç tutanagi verilir. Torba baglanir, baskan ve kura ile belirlenecek iki üyenin nezaretinde ilçe seçim kuruluna götürülür. Araçta yer varsa diger kurul üyeleri de gidebilir. Ilçe seçim kurulu oylarin birlesimi islemini yapip, tutanaga geçirir. Sabahtan itibaren yapilan her is tutanak defterine kaydedilmelidir.DIKKAT! Bir siyasi partiye birden fazla mühür basilsa bile oy geçerlidir. Mühür diger partinin sütununa tasarsa oy çöpe gider.Üzerinde imza, yazi, parmak izi ve isaret bulunan veya tamami yirtilan zarflar oyu geçersiz kilar. Leke ve çizik özel maksatla yapilmamissa oy geçerli kabul edilir.Neticeyi 21 il belirleyecekAK Parti Grup Baskanvekili Mehmet Dogan Kubat diyor ki: “2002’den beri her sandiga en az üç kisi görevlendiriyoruz. 81 ilimiz 878 ilçemizde 1 milyon kisi sandiga sahip çikacak. Yurt genelinde 255 bin polis, 130 bin jandarma görev yapacak. 7 Haziran’da sadece Istanbul’da 530 bin oy geçersiz olmustu. Bu, en az 6 milletvekili demek. Karisikligin önüne geçilmesi için bu sefer bagimsiz adaylar partilerin altina degil, ayni siraya konuldu. Seçmenin bu tür bir hataya düsme riski sifir. 7 Haziran’dan sonra ilçe ilçe, mahalle mahalle önceki seçimlere göre analizler ve mukayeseler yaptik. Kritik illerde özel çalisma stratejisi belirledik. AK Parti’nin az oy farkiyla kaybettigi 21 il var. Bu illerde 100 bin oy, 20 milletvekili almamizi sagliyor. Bu sefer çok ümitliyiz. Sahada bir aydir yogun bir çalisma içindeyiz. Özellikle bize oy vermeyen seçmeni dinledik. Vatandas bu sefer ülke menfaati için AK Parti’yi destekleyecegini söylüyor. Çünkü kimse hayatinin olumsuz anlamda geriye gitmesini istemiyor. 7 Haziran bizim için çok ögretici bir seçim oldu. Millet hatalarimizi gösterdi. Bir yönüyle millet bizi güncelledi. Kendimizi gözden geçirme firsati verdi.”Bunlari biliyor musunuz?Hile ile ‘oy’un cezasi agirSandik kurullarinin toplanmasini engellemeye 2 yildan 5 yila kadar; bu silahla yapiliyorsa en az 3 yil, birden fazla kisi tarafindan gerçeklestiriliyorsa 15 yila kadar hapis verildigini,– Bir partiye oy verilmesi için baski kuranlarin 2 yildan 6 yila kadar hapisle cezalandirildigini,– Bir kisinin oy kullanmasini engelleyenlere 1 yildan 4 yila kadar, bunu cebir ve siddet kullanarak yapanlara 3 yildan 5 yila kadar hapis cezasi verildigini,– Oyunu kullandiktan sonra sandik basindan ayrilmayan ve seçmene telkinde bulunanlarin 3 aydan 1 yila kadar hapisle yargilandigini,– Baskasinin adina oy kullanmaya tesebbüs edene ve mükerrer oy kullanmaya çalisana 1 yildan 5 yila kadar hapis cezasi verildigini,– Oy zarfini çalmaya çalismanin 3 yildan 5 yila kadar hapis cezasinin oldugunu,– Gelmeyen seçmenin yerine oy kullanamaya tesebbüs eden sandik kurulu üyesinin 3 yildan 5 yila kadar hapis cezasi aldigini,– Tutanaklari degistirenlere 5 yildan 8 yila kadar hapis cezasi verildigini biliyor musunuz?
