Sebze ve meyve fiyatlarindaki artis, iklim sartlari ve arz talep konusundan kaynaklanan bir durum

Türkiye Sebze Meyve Tüccarlari Federasyonu (TÜMESKOM) Genel Baskan Yardimcisi ve Erzurum Sebze ve Meyve Komisyonculari Dernek Baskani Selami Bagaçli, sebze ve meyve fiyatlarindaki artisin arz talep dengesinden kaynaklandigi ve sürekliligi olmadigini söyledi. Hükümetin çikarmaya hazirlandigi yasa konusunda henüz bir bilgiye sahip olmadiklarini dile getiren Bagaçli, “Öyle umuyoruz ki ‘madrabaz’ denilen, üretimin bol oldugu yerlerdeki aracilara yönelik bir yasa çikarilir” diye konustu. Son günlerde halkin gündemine oturan sebze meyvede artan fiyatlarla ilgili olarak degerlendirmelerde bulunan Bagaçli, “Halkimizin da bazi konulari iyi anlayabilmesi için birkaç örnek vereyim. Halkimiz öncelikli olarak sunu bilsin, sebze ve meyve tamamen iklimsel, iklimle ilgili de arz ve talep meselesi ortaya çikiyor. Fiyatlar bir anda yükselir tipki borsa gibidir. Son zamanlarda Akdeniz yagan yagmurlarin artmasi, elimizde olmayan iklimsel olaylarin yasanmasi, ürünlerin yeteri kadar büyümemesi, bunlar ister istemez fiyatlara etki ediyor. Vatandas sunu iyi bilsin ki inisli çikisli bir yoldur. Örnek olarak sunu söyleyeyim domates geçen hafta basi Erzurum sebze halinde 2 TL iken bu hafta basi 3 ila 3.5 TL civarinda oldu. Bu durumu söyle izah edelim Rusya talepte bulununca üreticinin elindeki malin satisi fiyatlari etkiledi. Üretici olarak piyasamiz var, müsteri kapimizda gibi davranislar etkili oluyor. Ayni konu biber ve patlicanda da havalarin isinmasi ile fiyatlarda bir düsüs oldu. En önemli sey iklim, vatandas bu fiyatlarin sabit olarak durmasi olursa sikayet etsinler, aylarca ayni ürünler fiyat olarak sabit gidiyorsa sikayetlerinde hakli olurlar. Bir hafta çikar diger hafta iner. Piyasaya etki eden nedenler var bunlar halde 1 TL markette 5 TL gibi. Ürünlerin de kendi aralarinda kalitesi var, birinci, ikinci hatta üçüncü sinif gibi. Marketler genel olarak birinci sinifi tercih ederler. Marketlerin de kendi kar marjlari vardir. Bunlarin içerisinde en etken alinan ürünün satisindan sonra geri kalan firesi. Söyle bir düsünelim kendimiz markete gidince reyondan bir ürünü alip posetine koymuyor. Bir iki kisi o meyveye veya sebzeye dokununca o meyve ve sebze bozuluyor. Dolayisiyla marketçi de bunu fiyatlarina yansitiyor. Üreticiden tüketiciye gelebilmesi için sebze halleri çok önemli” dedi. Sebze hallerinin bu isin can evi gibi oldugunu dile getiren Bagaçli, “Eksi 20 veya daha düsük havalarda gece saat 03.00’lerde insanlar sicak yataklarinda uyurken, Erzurum sartlari için söyleyeyim halciler o geç saatlerde uyanarak halka hizmet verebilmek için hallere gelir ve ürün tedariklerine baslarlar. Ister istemez de bu gayretin de bir karsiligi da olmali. Mersin ve Antalya’daki bir üretici ürettigi malini bizlere bagis yapsalar bile konulan sepet, nakliye, isçilik, firesi bunlara bir araya getirirsek net 1 TL maliyet biner. Internet yoluyla da Mersin veya Antalya’daki durumu takip edebilirler. Fiyatlarda asiri bir uçurum olmadigini görebilirler. Bu topraklarin kiymetini bilelim. Sabir çok önemli ki Allah en çok da sabreden kulunu sever. Son olarak sabir ve sükür bu isin temelini olusturur” seklinde konustu.