Vali Memis’in 12 Mart mesaji

“Milletlerin, devletlerin, sehirlerin tanik olduklari iyi, kötü günler, aylar ve yillar vardir. Bilindigi üzere,12 Mart 1918 Erzurum’un kurtulus günüdür. 16 Subat 1916 yilinda isgale ugrayan Erzurum halki iki yil süresince esaret hayati yasamis, açlik, yokluk, ölümle karsi karsiya kalmis, büyük acilar yasamisti. 1916-1918 arasinda özellikle Ermeni Çeteleri masum sivil halki yildirmak, göçe zorlamak, göçmeyenleri öldürmekle demografik yapiyi degistirmek istemislerdi. O Iki yil Erzurumlu için çileydi, aciydi, hunharca islenen her türlü zulme tanik olmakti. 12 Subat 1918 yilinda Kazim Karabekir Pasa komutasindaki Türk Ordusu Refahiye’den hareket ederek 12 Mart’ta Erzurum‘a geldiklerinde sehirde sahit olduklari durum vahimdi. Perisandi. Yakilmisti. Yikilmisti. Sadece 11 Mart’i 12 Mart’a baglayan gece sehir merkezinde resmi rakamlara göre 9500 den fazla Müslüman Türk sehit edilmisti. 80 bin nüfuslu sehirde 8 bin civarinda insan kalmisti. Yiyecek yoktu, yakacak yoktu. Mesela ova köylerinde erkek kalmadigi için yillarca muhtarlik görevini kadinlar yürüttü. 12 Mart 1918 tarihinde düsman isgalinden kurtulan sehir derlenmeye, toparlanmaya baslamis, okullar açilmis ve Istiklal Marsi kabul edilinceye kadar Erzurum mekteplerinde; asagida bir bölümü alinan marsla açilip kapanmisti. “Tarihler aglar vatan yanarken, Eller öz vatanda na’ra atarken, Ufukta ümidin nuru batarken, Ilk sesi haykiran yüce Erzurum Vatani kurtaran yüce Erzurum!” Bu tarih ayni zamanda, Istiklal Marsimizin kabul edildigi gündür. 100 yil önce Mehmet Akif Ersoy’un yazdigi siirin Büyük Millet Meclisince Istiklal Marsi olarak kabul edilmistir. Osmanli Devleti 1914 yilinda baslayan 1918 yilinda sona eren Birinci Dünya Savasindan maglup çiktiginda Milyonlarca askerini cephelerde sehit vermis, vatan topraklari isgal edilmis, geriye çocuklar kadinlar, yaslilar, yarali ve hasta insanlar kalmisti. Basta Istanbul olmak üzere Anadolu topraklari Fransiz, Ingiliz, Yunan ve Italyanlarca isgal edilmisti. Bu isgal karsisinda basta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, silah arkadaslari, sivil halk, Müdafaa-i Hukuk cemiyetlerini kurarak, Milli Mücadeleyi baslatti. Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaslarinin 19 Mayis 1919’da Samsun’a çikmasiyla baslayan yolculuk Erzurum, Sivas kongreleri ile devam ederek, 23 Nisan 1920’de Ankara’da Büyük Millet Meclisinin açilmasiyla tamamlanmisti. Bu tarihten sonra Türk Milleti vatanin kurtulmasi için top yekûn adimlar atmaya basladi. Ordu, Meclis ve diger kurumlarda okunacak bir mars yoktu. Ordunun istegiyle dönemin Maarif Bakanligi 500 lira ödüllü Istiklal Marsi için yarisma açilmasi karari verildi. Ilk etapta 724 siir meclise ulasmis, Çanakkale Sehitlerine siirinin yazari Mehmet Akif’ten siir gelmemisti. Hamdullah Suphi Tanriöver; Akif’in neden siir yazmadiniz sorusuna yüce duygulara sahip Akif, “Istiklal Marsi parayla yazilmaz” diyerek teklifi geri çevirdigini anlatti. Uzun görüsmeler sonucu Akif ikna edilerek, parayi hayir kurumlarina verilmek kaydiyla kabul etti. Ankara da kaldigi Tacettin dergâhinda marsi kâgit olmadigindan duvarlara yazdi. Iki günde tamamlanan siiri kâgida yazarak, Maarif Bakanligina gönderdi. Hamdullah Suphi Bey Büyük Millet Meclisinde, Korkma, sönmez bu safaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yildizidir, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak. Akif’in on kitalik siirini okuyunca alkis sesleri yükseldi. Tekrar okunmasini istediler… Mars ayakta dinlenerek, yine alkislar arasinda kabul edildi. Akif, bu siirini Orduya ithaf edip, “Korkma! Sönmez bu safak” ifadesiyle milletin gönlünde, tarihteki yerini aldi. Merhum Akif bu siiri Safahata almadi. Bu duygu ve düsüncelerle, istiklal ve istikbalimizin simgesi, sanli ay yildizli bayragimizin ebediyen dalgalanmasini Allah’tan diliyor; bu ugurda canlarini feda ederek, bu topraklari bize vatan yapan Aziz Sehitlerimizi ve gazilerimizi rahmet, minnet ve sükranla aniyorum. Allah, sanli ordumuzu ve güvenlik güçlerimizi daima muzaffer kilsin. ,Tüm Erzurum’ lu hemsehrilerimin bu mutlu ve tarihi gününü içtenlikle kutluyor, sevgi ve saygilarimi sunuyorum.”