Vali Çiftçi mesajında, Milli Mücadele'nin temel esaslarının belirlendiği Erzurum Kongresi, bundan 105 yıl önce Erzurum'da toplandığını ve Kongre'de alınan kararlarla Türkiye Cumhuriyeti'nin temellerinin kadim şehir Erzurum'da atıldığını ifade ederek, “Mondros Mütarekesi'nden sonra milletimiz, kendisine biçilen esaret gömleğini kabul etmemiştir. Hürriyetinden vazgeçmeyen, zulme ve zalime boyun eğmeyen aziz milletimizin varlık-yokluk mücadelesinin ilk adımı; Mustafa Kemal Paşa tarafından 19 Mayıs 1919'da Samsun'dan atılmış, bu adımı Amasya Genelgesi'nin "Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." hükmü tâkip etmiştir. Böylelikle mütârekeye karşı alınan bu tavrın hayata geçirilmesi amacıyla Erzurum Kongresi'nin hazırlıklarına başlanmıştır. Milli Mücadele'nin hazırlık safhasında yolumuzu aydınlatan bir meşale olan Erzurum Kongresi'nde alınan kararlar, Anadolu'nun ebediyete kadar Türk milletinin yurdu olarak kalacağının en büyük nişânesi olmuştur. 23 Temmuz'da, Cumhuriyet'e giden yolda "Vatanın bir bütün olduğu, parçalanamayacağı, manda ve himayenin kabul edilemeyeceği, Kuvâ-yi Milliye'yi âmil ve milli iradeyi hâkim kılmak temel esastır." gibi önemli kararların alındığı şehrimiz, Anadolu'ya kurtuluş güneşinin doğduğu yüksek bir zirvedir.” şeklinde konuştu.
“Milli şuur umudu topraklarımızı sardı ”
Erzurum'dan, vatanın çatısından, ilmek ilmek yayılan milli şuurun, işgal altındaki toprakları umutla sardığını hatırlatan Vali Çiftçi, sözlerini şöyle devam ettirdi, “Nitekim Mustafa Kemal Paşa hayatındaki en önemli kararları Erzurum'da almış ve milli irâde uğruna askeri görevinden burada istifa etmiştir. Vatan sevdalısı Erzurumluların ve 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa'nın kolordusu ile emrinde olduğunu beyan etmesi üzerine milletimizin geleceğini yine Erzurum'da değişmiştir. Şanlı tarihimizden aldığınız ilhamla milli ve manevi değerlerimize sahip çıkarak, daha güçlü ve müreffeh bir Türkiye'nin inşâsı adına hep birlikte birlik ve beraberliğimizden ödün vermeden sarsılmaz bir iradeyle Erzurum Kongresi'nin ruhunu yaşatmaya devam etmeliyiz. Erzurum Kongresi "Milli sınırlar içinde bulunan vatan parçaları bir bütündür, birbirinden ayrılamaz." maddesi ile fikrin harekete dönüşmesini sağlamış; dolayısıyla "Misâk-ı Milli'yi de müjdelemiştir. Tarihimizde milletçe övündüğümüz birlik ve dirlik günlerimizin en önemlileri arasında yer alan Erzurum Kongresi, bu süreçte milletimizi topyekûn harekete sevk ettiren bir âmil olarak Millî Mücadele'miz açısından adeta bir nirengi noktası olmuştur. Milli iradeyi hâkim kılmak üzere kongrede oluşturulan temsil heyeti, daha sonra Sivas Kongresi'nin toplanmasını sağlamış ve Yüce Meclisimizin açılmasına vesile olarak, tam bağımsızlık hedefine ulaşmanın önündeki engelleri bir bir aşmamız açısından önemli bir mihenk taşı olmuştur. Bu vesileyle başta Gazi Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşları olmak üzere, Erzurum Kongresi'nin gerçekleştirilmesinde emeği geçenleri, temsil heyetini minnet ve şükranla yâd ediyorum. Tarih boyu gösterdiği fedakârlıklarla vatanın birliği ve dirliği için varlık gösteren tüm Erzurumluların bu tarihi gününü kutluyorum.”