Yüksek atesli enfeksiyonlar kisirlik nedeni olabilir

Prof.Dr. Bülent Berker, yüksek atesli enfeksiyonlarin erkekler de kisirliga neden olabildigini söyledi. Kadin Hastaliklari Dogum ve Tüp Bebek Uzmani Prof.Dr. Bülent Berker, “Erkegin ilk degerlendirmesi semen analizi olarak adlandirilan tetkikle yapilir. Semen analizinde standardizasyonu saglayabilmek için, erkekten tetkik öncesinde 3-5 günlük cinsel perhiz yapmasi istenir. Bir erkegin semen analizi hakkinda görüs bildirmek için en az 2-3 haftalik aralarla iki örnegin incelenmesi gereklidir. Dünya Saglik Örgütü 2010 yilinda sperm testi sonuçlarini yeniden güncellemistir. Dünya Saglik Örgütü kriterlerine göre yapilan bir sperm degerlendirmesine normal denilebilmesi için sperm sayiminin mililitrede 15 milyondan fazla, hareketliliginin %50’nin üstünde ve en az %4’ünün Kruger analizine göre sekil olarak normal olmasi gerekmektedir. Tedavi semen analizindeki bozuklugun nedenine ve derecesine bagli olarak degiskenlik göstermektedir” dedi. Ergenlik öncesi geçirilmis kabakulagin infertilite yani kisirlik bakimindan genellikle herhangi bir sikinti olusturmadigini ifade eden Dr. Berker, “Ergenlik sonrasinda geçirilmis kabakulak eger erken tani konulup, önlem alinirsa yine sorun olusturmayabilir. Ergenlik sonrasi geçirilen ve testisleri tutan enfeksiyon ciddi sorunlara neden olabilir. Burada kabakulak asisinin yaptirilmasi son derece önemlidir. Suçiçegi atesli hastaliklar grubunda degerlendirilir. Özellikle, yine ergenlik sonrasinda geçirilen yüksek atesli enfeksiyonlar kisirlik nedeni olabilirler. Suçiçegi, kizamik, kizamikçik gibi yüksek atesli enfeksiyonlar testiste degisik derecede sperm yapi bozukluguna neden olabilir ve sperm kalitesini bozabilir” diye konustu. Çiftlerin yüzde 40-45 inde infertilite nedeninin erkege ait oldugunu belirten Dr. Berker, “Sperme ait bozukluklar, spermde sayi ve hareket azligi, sekil bozuklugu sik görülen nedenler arasinda yer alir. En yaygin görülenleri, semende sperm sayisinda azlik ve hareketlerinde yavaslik (oligoasthenozoospermi) veya sperm hücresinin görülememesidir (azoospermi). Bazen de sperm hücrelerinde sekil bozuklugu vardir (teratozoospermi) ya da yumurtaya ulasmadan ölmektedirler. Erkek üreme sisteminde erkek tohum hücrelerinin geçisini etkileyen bir tikanikliklar, varikosel, hidrosel, torbalara inmis fitik, inmemis testis, enfeksiyonlar, travma, hastaliklar, psikolojik ve cinsel problemler diger görülen nedenlerdir. Azimsanamayacak bir orana sahip olan erkekteki kisirlik nedenlerini iki ana grupta toplamak mümkün. Spermin sayi ve kalitesini etkileyen üretim bozukluklari ve spermi disariya tasiyan kanallardaki tikanikliklar. 1. Sperm üretim bozukluklari: Erkek kisirligi vakalarinda spermin üretim ve olgunlasma bozukluklari en sik rastlanilan durumdur. Üretim bozuklugu sperm sayisindan kaynaklanabilir. Kadin yumurtasinin döllenmesini engelleyen sperm hareketlerinin zayifligi veya sperm sekillerinin (morfoloji) anormalligi ile de ilgili olabilir. Erkegin sperminin normal kabul edilebilmesi için sayisinin en az 20 milyon/ml, hareketli sperm oraninin yüzde 30 ve yapisal olarak normal sperm oraninin yüzde 4’ün üzerinde olmasi gerekir. Sperm degerlerinin yukarida belirtilenin altinda olmasi halinde dogal yollardan gebelik elde edilmesinde belirgin zorluklar yasanmaya baslanir. Birçok faktör spermiogenezi (sperm hücrelerinin üretimi ve olgunlasmasi) olumsuz yönde etkileyebilir. Bunlar asagidaki basliklar altinda toplanabilir. Iltihabi hastaliklar: Bazi bakteri ve virüsler erkekte yumurtalik iltihabina sebep olur. Yumurtaliklarindan iltihabi bir hastalik geçiren erkeklerin yaklasik yüzde 25’inde kisirlik problemi olusur. Hormon bozukluklari: Sperm ve erkeklik hormonu olan testosteron hormonunun üretimi beyin sapindan salgilanan iki hormon (folicle stimulating hormon ve luteinizing hormon) tarafindan kontrol edilir. Bu hormonlarin salinimina ait bozukluklar erkek kisirliginin yüzde 2 – 5’inden sorumludur. Çevresel problemler: Kanser tedavisi için kullanilan isin ve ilaçlar sperm üretimini bozabilir. 2. Yapisal bozukluklar: Spermin üretim yeri olan yumurtaliklardan disari çikmasini engelleyen tam veya kismi tikanikliklar kisirlik nedeni olabilir. Bu tikanikliklar dogustan olabilecegi gibi sonradan bir enfeksiyona da bagli olabilir. Yumurtalik bölgesinden geçirilmis bir cerrahi müdahale de tikanikliga yol açabilir. Mikroenjeksiyon tekniginin 1992 yilindan itibaren uygulanilmaya baslanmasiyla birlikte erkek kisirliginin tedavisinde bir dönüm noktasi yasandi. Bu teknikle siddetli erkek kisirligi durumlarinda bile yüksek gebelik oranlari elde etmek mümkün hale geldi. Erkek kisirliginda son yillarda çok büyük gelismeler gözlemlenmistir. Büyük oranlarda tedavisi gerçeklesip veya spermler elde edilerek gebelikler olusmaya baslamistir. Çocuk sahibi olamayan çiftlerin bir ürolog tarafindan incelenmesi ve tedavi olmasi gerekir. Erkek kisirliginda tedavi asamalarinda nedene yönelik planlamalar yapilmalidir. Enfeksiyon gibi durum-larda antimikrobik tedavi uygulanir. Sigara ve alkol kullanan hastalarda kullanimlari yasaklanir. Gü-nümüzde yapilan arastirmalarda tipta erkek kisirligi tedavisinde eskiye oranla daha yüksek basarilar saglanmaktadir” ifadelerini kullandi. Dr. Berker, kisirlik sebeplerinden bazilarini söyle siraladi: “1) Geçirilmis testis operasyonlari 2) Testis tümörleri 3) Inmemis testis 4) Tiroit hastaliklari 5) Geçirilmis kabakulak hastaligi 6) Kemoterapi tedavisi 7) Cinsel bozukluklar 8) Genel anomaliler 9) Varikosel”